UWIERZYTELNIANIE DOKUMENTÓW – PRAKTYCZNE ZNACZENIE NOWELIZACJI W POSTĘPOWANIU CYWILNYM

Z początkiem tego roku weszła w życie nowelizacja ustawy w zakresie uwierzytelniania dokumentów. Najważniejsza zmiana dotyczy nabycia przez adwokatów, radców prawnych, radców Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa, rzeczników patentowych oraz doradców podatkowych uprawnienia do poświadczania za zgodność z oryginałem odpisów dokumentów, które przedkładają jako dowody w postępowaniu cywilnym, administracyjnym, sądowo-administracyjnym lub przed organami podatkowymi. W związku z powyższą zmianą, dokonane przez profesjonalnego pełnomocnika poświadczenie ma charakter dokumentu urzędowego.

Wejście w życie nowelizacji nie powinno powodować zmiany oceny mocy dowodowej zwykłych kopii dokumentów (nie poświadczonych za zgodność z oryginałem przez profesjonalnego pełnomocnika działającego w sprawie) przedkładanych jako dowody w postępowaniu cywilnym lub gospodarczym.

Kopia taka, tak jak dotychczas, powinna być traktowana jako jeden z „innych środków dowodowych”, o których mowa w Kodeksie postępowania cywilnego, do których odpowiednie zastosowanie znajdą przepisy o dowodach z dokumentów. W przypadku każdej takiej kopii sąd będzie musiał samodzielnie ocenić jej wiarygodność i moc dowodową, według własnego przekonania i na podstawie wszechstronnego rozważenia całego materiału dowodowego.

Wprowadzone zmiany wpływają jednak w pewnym stopniu na rozkład ciężaru dowodu w postępowaniu przed sądem. Nadanie poświadczeniu odpisu dokumentu przez profesjonalnego pełnomocnika charakteru dokumentu urzędowego powoduje bowiem, że w stosunku do takiego poświadczenia obowiązuje domniemanie jego prawdziwości. Zatem strona, która będzie zaprzeczać istnieniu oryginalnego dokumentu lub twierdzić, że treść oryginału różni się od treści uwierzytelnionego odpisu, będzie musiała tę okoliczność udowodnić. Zgłoszenie takich zarzutów lekkomyślnie lub w złej wierze podlega karze grzywny w wysokości do 1.000 złotych.

Poświadczenie powinno zawierać podpis adwokata (lub, odpowiednio, radcy prawnego, rzecznika patentowego, radcy Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa lub doradcy podatkowego), datę i oznaczenie miejsca jego sporządzenia a na żądanie – również godzinę dokonania czynności. Ponadto, jeżeli dokument zawiera cechy szczególne (dopiski, poprawki lub uszkodzenia) – stwierdzenie tych cech. Miejscem dokonania czynności jest miejscowość, w której nastąpiło poświadczenie odpisu dokumentu przez profesjonalnego pełnomocnika.