Dienstverleners van virtuele activa weldra onder toezicht van de FSMA

Op 27 januari jongstleden kwam er een einde aan een tijdperk waarin het aanbieden van diensten in verband met virtuele activa geen gereglementeerde activiteit was in België. Op die datum werd immers een wet aangenomen tot wijziging van de Belgische anti-witwaswet met het oog op onder meer de reglementering van het aanbieden van dergelijke diensten.

De genoemde aanbieders van diensten met betrekking tot virtuele activa zijn reeds sinds vrij recent aan een reglementering onderworpen. In het kader van de uitvoering van de vijfde anti-witwasrichtlijn (Richtlijn (EU) 2018/843), vermeldt artikel 5 van de Belgische anti-witwaswet immers onder de categorieën van entiteiten die daaraan onderworpen zijn, aanbieders van wisseldiensten tussen virtuele valuta's en wettige betaalmiddelen, evenals aanbieders van bewaarportemonnees (samen "aanbieders van diensten met betrekking tot virtuele activa"). Er zij op gewezen dat alleen de in België gevestigde aanbieders van diensten met betrekking tot virtuele activa aan de Belgische anti-witwaswetgeving onderworpen zijn (dit geldt niet alleen voor aanbieders naar Belgisch recht, maar ook voor aanbieders uit een andere EER-lidstaat, op voorwaarde dat deze in België over een bijkantoor of een andere vorm van duurzame vestiging beschikken in de zin van de rechtspraak van het HvJEU (bv. distributeurs of vertegenwoordigers)).

Naast het feit dat zij onderworpen zijn aan de Belgische anti-witwaswetgeving, zijn de in België gevestigde aanbieders van diensten met betrekking tot virtuele activa ook onderworpen aan inschrijving bij de FSMA. Dit is een van de nieuwigheden die de nieuwe wet tot wijziging van de Belgische antiwitwaswet introduceert.

De nieuwe wet voorziet hoofdzakelijk in de volgende nieuwigheden:

1. de toekenning aan de FSMA van de volgende bevoegdheden :
   1. de inschrijving van aanbieders van wisseldiensten tussen virtuele munten en wettige betaalmiddelen in een speciaal register en de inschrijving van aanbieders van bewaarnemingsdiensten in een ander register. Er zij op gewezen dat de inschrijvingsverplichting enkel zou moeten gelden voor aanbieders naar Belgisch recht en voor aanbieders uit een andere lidstaat van de EER, voor zover deze in België over een bijkantoor of een andere vorm van duurzame vestiging beschikken in de zin van de rechtspraak van het HvJEU. Voor de toepassing van deze wet worden op het Belgische grondgebied gevestigde geldautomaten die het wisselen van virtuele valuta's en wettige betaalmiddelen mogelijk maken, gelijkgesteld met duurzame vestigingen, zodat de inschrijvingsplicht ook op hen van toepassing is wanneer zij op het Belgische grondgebied gevestigd zijn;
   2. het toezicht op de bovenvermelde vestigingen bij de uitoefening van hun activiteiten in verband met virtuele activa;
2. verbod voor personen die onder het recht van een derde land vallen om op het Belgische grondgebied als regelmatige beroepsactiviteit (zelfs aanvullend of bijkomend) wisseldiensten tussen virtuele valuta's en wettige betaalmiddelen aan te bieden en te verrichten, alsook diensten met betrekking tot bewaarportemonnees.

Zowel het verstrekken van diensten in verband met virtuele activa op Belgisch grondgebied zonder inschrijving bij de FSMA als het verstrekken van dergelijke diensten op Belgisch grondgebied als reguliere beroepsactiviteit door personen die onder het recht van een derde land vallen, zullen aan strafsancties worden onderworpen. Deze strafsancties doen geen afbreuk aan de administratieve sancties voorzien in artikel 86bis van de wet van 2 augustus 2002 betreffende het toezicht op de financiële sector en de financiële diensten.

Bovendien lijkt het erop dat, overeenkomstig de koninklijke machtiging voor de inschrijving van aanbieders van diensten met betrekking tot virtuele activa waarin de Belgische anti-witwaswet voorziet, een koninklijk besluit moet worden aangenomen om (i) de regels en voorwaarden vast te stellen voor de inschrijving van in België gevestigde aanbieders van diensten met betrekking tot virtuele activa bij de FSMA, (ii) de voorwaarden voor de uitoefening van deze activiteiten en (iii) de toezichtsregels waaraan deze aanbieders zouden worden onderworpen. In zijn huidige vorm stelt het ontwerp van koninklijk besluit de inschrijving afhankelijk van de voorwaarden van deskundigheid, professionele integriteit, afwezigheid van een beroepsverbod en een aandeelhouderssamenstelling die een gezond en prudent beheer van de vennootschap waarborgt.

Naast dit nationale regelgevingsarsenaal in wording, staat ook de Europese MiCA-verordening in de steigers.

De wet tot wijziging van de Belgische anti-witwaswet is zojuist in werking getreden. Wat de andere bovengenoemde verordeningen betreft, is de datum van inwerkingtreding nog niet bekend.

Ons Banking & Finance team helpt u graag met uw inschrijvingsdossiers en alle andere vragen die u over dit onderwerp heeft.